Türkiye'de İslamcılık ve İslami Edebiyat: Toplu Hidayet Söyleminden Yeni Bireysel Müslümanlıklara

Turkiye’de 1970’lerin sonu 1980’lerin basinda yukselmeye baslayan Islâmi hareketler son ceyrek yuzyilda onemli bir gundem maddesi olusturdu. Bu hareketler, on yillar icinde buyuk bir degisim gosterdi. Kenan Cayir, Turkiye’de Islamcilik ve Islami Edebiyat baslikli bu calismasinda, Islâmi hareketlerdeki buyuk degisimi mercek altina yatiriyor. Cayir, bu donusumu Islâmi soylemi ureten en onemli alanlardan biri olan edebiyat ve romanlardaki soylemi cozumleyerek ortaya koyuyor. 1980’li yillarin hidayet romanlarindan 1990’li yillarin oz-dusunumsel romanlarina dogru yasanan donusum, Islami aktorlerin de donusumunu gosteriyor. Cayir, bu donusumu kolektif- epik Islâmcilik’tan ozelestirel anlayisa dogru yasanan bir donusum olarak nitelendiriyor. Bu calismada ele alinan romanlar, Turkiye’deki Islamci soylemin yillar icinde, cevreden merkeze hareketini, yekpare ozneden parcali ozneye, hidayetten sorgulamaya olan seyrini okura sunuyor ve “Islamcilik” olarak nitelendirilen anlayisin, dusunuldugu gibi yekpare ve degisimlere kapali olmadigini gosterirken, bu soylemin somut kosullara diger soylemler kadar duyarli oldugunu ve tarihsel olarak olusturuldugunu roman ornekleriyle birlikte sunuyor. “Cayir bu calismasiyla bizlere, 1980’li yillarda ideolojik anlatidan 1990’li yillarda oz-dusunumsel anlatiya donusen Islami anlatinin ic mekanizmalari ve donusumu hakkinda yeni icgoruler sunuyor.” -Nilufer Gole, École des Hautes Études en Sciences Sociales “Islam uzerine yazilanlar oldukca genis fakat Cayir henuz uzerine cok dusunulmemis bir konuyu ele aliyor ve Islami romanlardaki simdiye kadar fark edilmeyen donusumu tartisarak bu donusumun cok onemli boyutlarini ortaya cikariyor.” -Yesim Arat, Siyaset Bilimi ve Uluslararasi Iliskiler Bolumu, Bogazici Universitesi “Turkiye’de Islamcilik ve Islami Edebiyat, yontemsel bir derinligi ornekliyor. Islamci siyaset icinde son donemde yayinlanan eserleri ele alan bu calisma, teorik cerceve ve somut verileri zekice ve dikkatlice ele alan bir arastirma.