Osmanlı Tarihinde İslamiyet ve Devlet

Islimiyetle 9. yuzyilda tanisan Turkler, kendi devlet anlayislarini Islam dunyasina tasidi. Boylece devlet ve hukuk kavramlarinda, bagimsiz sivil otorite ve onun kanun koyucu gucu lehine buyuk bir degisiklik ortaya cikti. Seriat ile yan yana bir sivil hukuk alani gelisti. 11. yuzyilda El-Miverdi ve Ebu Mansur el-Bagdadi basta, buyuk fakihler Islim toplumlarinda bu ayrimin gerekliligi uzerine yazdilar, tartistilar.Osmanli Devleti bu gelenegin bir parcasiydi. Yaygin populer kaninin aksine, her devlet gibi baslangicta belli bir kalipla kurulmus, cokusune dek de bu kaliba harfiyen uymus degildi. Halil Inalcik, Osmanli tarihinin gecmise uzanan koklerini de goz ardi etmeden, 600 yil boyunca devlet ve Islamiyet arasindaki degisken iliskinin bir dokumunu bu kitapta sunuyor. Kutadgu Bilig'deki devlet anlayisindan baslayarak, Uc'larda bir yanda gizi beylerle, bir yanda dervislerle baslayan kurulus oykusunu anlatiyor. Devlet kurumsallastikca Uc'larin, gizilerin ve dervislerin onemlerini kaybedisini, bu arada yeni kurumlarin ve anlayislarin yukselisini gozler onune seriyor. Fatih Kanunnamesi'yle orfun hukuk alanina resmen girisinin, ulemanin devlet yapisindaki diger unsurlardan giderek ayrismasinin uzun zamana yayilmis oykusunu ayrintilariyla sunuyor. 17. Yuzyilda Avrupa'daki tasfiyeci akimlarla ayni siralarda ortaya cikan selefi Kadizidelilerin hem toplum hem de devlet ve Islimiyet uzerindeki etkilerini mercek altina aliyor.18. yuzyilda baslayan Batililasma eksenli modernlesme hareketinin Cumhuriyet'in kurulusuna dek uzanan seyrini takip ediyor. Osmanlilarin kurulus yillarindan beri suren Hiristiyanlik Islim tartismalarini da bu cercevede ele aliyor. Osmanli Tarihinde Islamiyet ve Devlet kadim bir meseleyi, usta bir Osmanli tarihcisinin kaleminden okumak isteyenler icin. (Tanitim Bulteninden)Sayfa Sayisi: 256Baski Yili: 2016Dili: TurkceYayinevi: Is Bankasi Kultur Yayinlari