Kelimeler ve Şeyler: İnsan Bilimlerinin Bir Arkeolojisi

Théophile Gautier, Velázquez'in Las Meninas'ini ilk kez gÖrdügünde, kendisini "Tablo nerede?" diye haykirmaktan alikoyamamistir. Ilk bakista, tablo basit bir konuyu islemektedir. Kralin bes yasindaki kizi Margarita (infanta), nedimeleri (las meninas) ve soytarilariyla çevrelenmis olarak tablonun ortasindadir. En dip tarafta, saray nazirinin silueti gÖrülmektedir, ama biraz daha yakindan ve daha dikkatle bakilinca, tabloda baska kisilerin de oldugu fark edilir. Dip duvarin üzerinde bir ayna vardir ve aynadan Ispanya Krali IV. Felipe ile Kraliçe Avusturyali Maria-Anna'nin gÖrüntüleri yansimaktadir. Ressamin bizzat kendisi, üzerinde çalistigi tuvalde bize ters dÖnmüs olarak gÖrünmektedir. O halde, resmi yapilan kimdir, kimlerdir? Tablonun adinin belirttigi gibi nedimeler mi, küçük prenses mi, yoksa kral ve kraliçe mi? Tablonun mekâni nerededir? Ressamin çalistigi atÖlyede mi, yoksa kral ile kraliçenin bulundugu yerde mi? Acaba iki tablo mu vardir? Biri gÖrdügümüz, digeri de gÖrmedigimiz, yapildigini anladigimiz... Asil tablo hangisidir? Öte yandan, kral ile kraliçenin durduklari yer, ayni zamanda bizim de, seyircinin de durdugu yerdir. Nedimeler (Las Meninas), bakanin bakilan oldugu ve tablonun kisilerinin arasina katildigi tek resimdir; ayna, kral ile kraliçenin gÖrüntüleriyle birlikte, bizimkini de yansitmak durumundadir. Foucault, Kelimeler ve Seyler'i yazmaya, Insan Bilimlerinin Bir Arkeolojisi'ni olusturmaya bu noktadan itibaren baslamaktadir. (Tanitim Bülteninden)