Sabahattin Ali'nin Yapıtlarını Sevme Sözlüğü

Atilla Birkiye’nin son kitabi olan Sabahattin Ali’nin Yapitlarini Sevme SÖzlügü edebiyatimizda benzerine pek rastlanilmayan bir çalisma. A’dan Z’ye sÖzlük biçiminde yazilan kitapta yüze yakin baslik var. Bu basliklar büyüklü küçüklü birer deneme. Yazar, Sabahattin Ali’nin roman ve hikâyelerine odaklaniyor. Siirlerine, mektuplarina ve ele aldigi yapitla ilgi kurarak Sabahattin Ali’nin yasamindaki bazi olaylara da deginiyor; ancak kurmacanin içinde yogunlasmaya Özen gÖsteriyor. Ayrica kitabin basinda, “Her Kitabin Bir Öyküsü Var” ile “SÖzlük Için Animsatma” baslikli iki yazi; sonunda da kaynaklarin belirtildigi ve notlarin yer aldigi “Ardindakiler” bÖlümü var. Sabahattin Ali’nin Yapitlarini Sevme SÖzlügü’nde yer alan basliklarda, Ali’nin roman ve hikâyelerindeki kavram, tema, karakterler, karakterlerarasi iliskiler, olay Örgüsü, çatismalar, karsitliklar gibi yazinsal Ögeler denemenin serbestliginde ele alinarak yorumlanip yeni bir okuma biçimiyle okura sunuluyor. Kitaptaki basliklardan bazilari sÖyle: Acimak, ask, ayrinti, cinsellik, çevre, doga, erotizm, evlilik, fedakârlik, gÖzyasi, hânende, ironi, kadin, kasaba, kiskançlik, magara, melankoli, oturak, Ölüm, platonik, seytan, tasra, üzüntü, vapur, yalnizlik, zaman. “Hikâye Ölümle biter, mutsuz sondur. Her ne kadar içimiz daralsa, bogazimiz dügümlense de bir ‘aydinlik’ vardir. Olaganüstü güzel betimlenir doga, Kaz Dagi canlidir, bizi içine çeker, isiktir; bu siirdir iste. Ön Öykü, Hacer ile Anlatici’ninki de etkileyicidir, neredeyse bir o kadar ilgi devsirir; Ötekiyle kosutluk vardir, aralarindaki yakinlasmayi, yukariya dogru atilan adimlarda duyumsariz. “Askin saf hâlidir Emine ile Hasan’in sevdâsi. Kavusma olamaz, mâsum küçük bir Öpücük, Öpüsme bile yoktur; oysa iki gencin kalbi yerinden çikacaktir!” (Ask’tan) (Tanitim Bülteninden)